Çoğu kişi risk yönetiminin sadece olasılıkların ve potansiyel sonuçların objektif değerlendirmelerine dayalı analitik bir süreç olduğunu düşünür. Ancak sıcak-soğuk empati boşluğu denilen psikolojik bir önyargı vardır. Buna göre açlık veya yorgunluk gibi duygusal durumların insanların riskleri değerlendirme ve karar verme şekillerini etkiler.
Dolayısı ile risk yönetimi stratejinizi oluşturmadan önce tok ve iyi dinlenmiş olduğunuzdan emin olmalısınız. Sonrasında paylaşacağımız teknikleri güvenle değerlendirin:
Hareketli Zararı Durdur Emri
Klasik zararı durdur emri, piyasa belirlediğiniz bir fiyat seviyesine ulaşıldığında tetiklenir. Sonrasında işlem kapatılır ve kayıplarınız başarılı bir şekilde sınırlandırmış olur. Ancak hareketli zararı durdur emri, işleminizde hareket eden bir seviye belirlemenizi mümkün kılar. Eğer varlık fiyatı lehinize hareket ederse, hareketli zararı-durdur emri de fiyat artışı ile aynı oranda hareket eder. Yani bu yol ile kârınızı kilitlerken, pozisyonunuzun büyümesine de izin vermiş olursunuz.
Özellikle dalgalı piyasalarda, hareketli zararı-durdur emrini kullanmak faydalıdır. Kendinizi fazla sınırlamadan risk yönetimi yapmanın basit ve etkili bir yoludur. Ayrıca modern ticaret platformlarında bu aracı basit bir şekilde kullanabilirsiniz.
Bir işlemde portföyünün %1’inden fazlasını riske atma
Buradaki amaç, bir işlemde riske attığınız sermayeyi kısıtlamaktır. Bu yol ile ilk değerlendirmeniz yanlış çıksa bile portföyünüzün önemli bir kısmını kaybetmezsiniz. Bu şekilde sonraki işlemleriniz için yeterli sermayeniz kalmış olur.
Portföyünüzün yalnızca %1’ini riske attığınız en kötü senaryoyu düşünün. Diyelim ki 10.000 dolarlık bir portföyünüz var ve yeni bir işlem yapmak istiyorsunuz. %1 kuralı, bu ticarette 100$’ı riske atmaya istekli olduğunuz anlamına gelir. Piyasa beklenenin tersi yönde hareket ederse ve zararınız durdurulursa, yalnızca 100$ kaybedersiniz. Bu hala istenilen bir durum değildir ancak yine de yönetilebilirdir.
Riskleri çeşitlendirmek
Çeşitlendirme, sermayenizi farklı işlemlere ve varlıklara yayma stratejisidir. Burada ana amaç, bir işlemde aşırı risk almadan kaçınmaktır. Riski çeşitlendirdiğinizde, eğer bir işlem veya varlık umduğunuz gibi performans göstermezse, kayıplarınızı dengelemeye yardımcı olabilecek diğer işlemler ve varlıklar vardır.
İşlemlerinizi ve varlıklarınızı çeşitlendirmeye ek olarak, işlem stratejilerinizi çeşitlendirmeyi de düşünmelisiniz. Örneğin, bazı işlemler için teknik analize ağırlık veren bir strateji kullanırken diğerlerinde temel analiz kullanabilirsiniz. Dahası kısa vadeli ve uzun vadeli işlem stratejilerinin bir kombinasyonunu kullanabilirsiniz. Ana fikir, farklı piyasa koşullarını ve trendleri dikkate alan iyi bir yönteme sahip olmaktır.
Risk değerlendirmesi, planlama ve teknolojinin kullanımı
Risk değerlendirmesi ve planlama, tüccarların herhangi bir hamle yapmadan önce atması gereken önemli adımlardır. Her bir işlemin potansiyel risklerini ve ödüllerini analiz ettikten sonra bilinçli kararlar alabilir ve yüksek maliyetli hatalar yapma olasılığınızı azaltabilirsiniz.
Tabii ki tüm bu karar alma süreçleri teknolojinin de kullanımıyla çok daha kolay hale getirilebilir. Ne iyi ki, teknolojinin altın çağında yaşıyoruz. Otomatik risk yönetimi sistemlerinden gelişmiş ticaret algoritmalarına kadar sayısız araç mevcut.
Ancak, teknolojinin sadece bir araç olduğunu unutmayın. İyi bir yargılama ve dikkatli planlaman yapmak için sizin yerinizi alamaz. Akıllı bir tüccar olarak, kullandığınız teknolojinin sınırlamalarını anlamanız ve tamamen ona güvenmemeniz gerekmektedir. Verileri analiz etmek için zaman ayırmalı, kendi deneyim ve uzmanlığınıza dayanarak ne yapacağınıza kendiniz karar vermelisiniz.
Son olarak, bir şeyi açıklığa kavuşturalım: Ticaret söz konusu olduğunda riskten tamamen kurtulamazsınız. Bu ticaretin doğal bir parçasıdır. Her zaman işler plana göre gitmeyebilir. Tabii ki bu riski kısıtlamak için uğraşmamanız anlamına gelmez.
Kaynaklar:
Why do we mispredict how much our emotions influence our behavior? The Decision Lab
What is a trailing stop loss in day trading? The Balance Money
The importance of diversification, Investopedia