Birçok yeni yatırımcı, başarılı olma yolunda duyguların önemini hafife alıyor. Yeterince uzun süredir alım-satım yapan birine sorun, size duygu kontrolünün karda olmanın anahtarı olduğunu söyleyeceklerdir.
Ancak ticaret yaparken hissedilen birçok duyguya olumsuz bir gözle bakılıyor. Bu yazıda size ticaret yaparken hissedebileceğiniz dört olumlu duygudan bahsedeceğiz.
Merak
Rastlantısal Yürüyüş Kuramı (The Random Walk Theory) piyasaların hareketlerinin tahmin edilemeyeceğini, varlıkların geçmiş hareketlerinden ve diğer varlık fiyatlarından bağımsız olduğunu söylüyor. O halde yatırımcılar nasıl kazanıyor? Bu kazançlar tamamen tesadüf mü?
Tabii ki, hayır. Fiyat hareketlerindeki formasyonlar, fiyatın daha sonra belirli bir yönde hareket etme olasılığına dayalı olarak bulunabilir. Bunu düşündüğünüzde merakınız tavan yapar. Size piyasalarda istatistiksel avantaj sağlayan ve evinizden işlem yapmanızı sağlayan bir sistem öğrenebilseydiniz nasıl olurdu?
Bu soru genellikle kararlı yatırımcıları tavşan deliğine sokar, yanıtı bulana kadar stratejileri ve sistemleri test ederler. Bu merak, bazı yatırımcılar için hiç bitmeyebilir ve işler yolunda gittiğinde çok tatmin edici olur.
Özgüven
Bir stratejiye bağlı kalıp kendinizi sürekli geliştirdiğinizde ve sonunda kâr elde ettiğinizde, genel anlamda da kendinize olan güveniniz yükselmeye başlar. İlk mum grafiğine baktığınızda bunu para kazanmak için nasıl kullanabileceğinizi düşündüğünüzü hatırlıyor musunuz? Kârda olan bir yatırımcı olduğunuzda ve bu anlara dönüp baktığınızda, kendinize olan inancınızı geliştirirsiniz.
Bahsettiğimiz güven, sadece ticaretinize olan güveniniz değil, aynı zamanda bir birey olarak öğrenme ve büyüme yeteneğinize olan güvendir. Daha önce hiçbir şeyde ustalaşmadıysanız ve şimdi en iyileri gibi ticaret yapabiliyorsanız, bu size kararlılıkla ve gelişme isteği ile her şeyi yapabileceğinizi gösterecektir.
Heyecan
Ticarette bahsettiğimiz heyecan, normalde kullanılan heyecan tanımına uymayabilir çünkü bazıları için bu heyecan benzersizdir. Pek çok yatırımcı için piyasanın o gün için kendilerini ne sunduğunu görmek için sabahları uyanmak ve yataktan kalkmak için bir motivasyondur.
Bu hem mikro hem de makro düzey için geçerlidir. Bir işlem yapmak ve fiyatın tahmin ettiğiniz yönde hareket etmesini beklemek veya işe yarayacağını bildiğiniz bir fikri ve formülü uygulamak heyecan verici olabilir.
Ayrıca bir yatırımcı olarak geleceği düşünmek de heyecan vericidir. Mesela, farklı piyasalarda uzun yıllar çalışacak bir strateji geliştirmek gibi. Finansal olarak bağımsız olmak, kendi patronunuz olmak ve profesyonel bir yatırımcı olmanın getirdiği her şey de heyecan vericidir.
Genel olarak, bir yatırımcılık en heyecan verici ve öngörülemez işlerden biridir. Her gün farklı imkanlar sunuyor, her hafta yüzlerce yatırım stratejisi, yazılım, teori, analiz vb. keşfetme fırsatı sağlıyor. Bunu başka hangi meslek grubu söyleyebilir?
Mutluluk
Bu heyecan, işler yolunda gittiğinde neşeyle sonuçlanır. Tabii ki, her zaman mutlu olamayacaksınız özellikle de kayıplar yaşadığınızda. Yine de tahmin ettiğiniz gibi hareket eden işlemler yapmak veya geçen aydan daha iyi durumda olduğunuzu görmek sizi son derece memnun eder.
İşin içinde aynı zamanda uzun vadeli bir neşe de vardır. Bahsedildiği gibi, yatırımcılığı bir çok kişi dener ve başarısız olur. Küçük bir azınlık, profesyonel bir yatırımcı olmak, kendi hesaplarıyla işlem yapmak veya başkalarının paralarıyla ticaret yapabilmek için kendilerine güvenilmesini sağlamak için yatırım dünyasında kalıyor. Bu hatırı sayılır bir başarıdır ve kendi yeteneklerinizden uzun vadeli keyif ve memnuniyet almanızı sağlar.
Tüm bunlarla birlikte…
Bu duygular, ticareti ödüllendirici bir iş haline getirebilse de duygusal güdülerle yapılan alım satımların; yöntemsel bir yaklaşımdan çok kumara benzediğini unutmamak önemlidir. Bu duyguları hissettiğinizde, duygularınızı gözlemlemeye çalışın ve sizi kontrol etmelerine izin vermeden mantığınıza dönün. Bu duyguların keyfini çıkarın ve sindirin.
Mesela, başarılı birkaç işlemden sonra kendinize güven duyabilirsiniz, ancak daha sonra kendinize aşırı güvenir ve daha büyük riskler almaya başlarsınız. Ya da daha fazla başarı tatmini ulaşmaya çalışırken sevincin açgözlülüğe dönüşmesine izin verirsiniz. Bu duyguların farkında olun ve bu duyguların sizi ele geçirmesine izin vermeyin.