Japon mumları da çizgi ve sütun grafikler gibi en popüler grafik türlerinden biridir. Bu popülerlik, basit olmalarından ve verdikleri bilgilerin öneminden gelir. Mum grafiğinin kullanımı kolaydır ve benzersiz özelliklere sahiptir. Bu özellikleri öğrenerek, tüccarlar işlemlerine karar verirken daha güvenilir ve daha yararlı bilgiler elde edebilir.
75’in üzerinde mum formasyonu ves sadece 42 tanınmış grafik formasyonu olduğunu düşünebiliyor musunuz? Bir çok formasyon var, neyse ki hepsini öğrenmenize gerek yoktur.
Tüyo #1: Mumları okumayı öğrenin
Her mum açılış, kapanış, yüksek ve düşük fiyatlar hakkında bilgi verir. Mumlar, her dönem için düşen ve yükselen fiyatların ayırt edilebilmesi için farklı renklerde olur. Bu da grafiğe bakarak mevcut piyasa yönünü kolayca belirleyebileceğiniz anlamına gelir. Ancak hepsi bu değil. Sinyalleri sadece renkten değil, mumun şeklinden de alabilirsiniz.
Yaygın kurallar şu şekildedir:
- Kısa mum gövdesi, ne boğaların ne de ayıların piyasaya hakim olamadığı piyasa belirsizliğini yansıtır.
- Uzun mum gövdesi, kapanış fiyatının açılışa göre konumuna bağlı olarak boğaların veya ayıların gücünü gösterir.
- Uzun alt gölge ayıların güç kaybettiğini söyler. Bu tür bir mum, sağlam bir düşüş eğiliminde görünürse sinyal daha güçlüdür.
- Uzun bir üst gölge, boğaların zayıflığını yansıtır. Bu tür bir mum güçlü bir yükseliş trendinde görünürse sinyal daha güvenilirdir.
- Gölgesiz veya bir küçük gölgeye sahip mum Marubozu olarak adlandırılır. Güçlü piyasa trendini yansıtır.
Bu temel kurallar ile kapsamlı bir analiz yapmadan hızlı bir piyasa incelemesi yapabilirsiniz.
Tüyo #2: En kullanışlı mum formasyonlarını öğrenin
Çok farklı formasyonlar bulabilirsiniz ancak bunların hepsi kullanışlı değildir. Ayrıca kendi stratejiniz ile uyum sağlayan formasyonları seçmelisiniz. Mum grafik formasyonları, günde 100 işlem açan scalperlar ile haftalar ve hatta aylar boyunca işlemleri tutan pozisyon tüccarları için eşit derecede kullanışlı değildir. Dolayısı ile her strateji için en iyi sonuçları veren formasyonları bulmalısınız
Başlangıçta, akşam yıldızı, atış yıldızı, çekiç, kulplu adam, üç siyah karga, üç beyaz asker gibi en popüler formasyonları takip edebilirsiniz. Eğer stratejiniz için güvenilir sinyaller vermezlerse daha az bilinen formasyonları deneyebilirsiniz. Amaç size uyan mumları bulmak.
Tüyo #3:En güvenilir grafik formasyonlarını öğrenin
Bir mum formasyonları, bir de grafik formasyonları vardır. Mum oluşumları en fazla 5 mumdan oluşur. Grafik formasyonlarında ise belirli bir figürü oluşturan birden çok mum olabilir. Şu formasyonları duymuş olabilirsiniz: çift üst ve alt, baş ve omuzlar, ters baş ve omuzlar, çanak ve kulp ve ters çanak.
Amaç yine aynı; kullandığınız işlem stratejisi için en güvenilir sinyalleri sağlayacak mum formasyonunu seçmelisiniz. Bir formasyonın popüler olması ve güvenilir olarak tanınması bir anlam ifade etmez. Çünkü stratejinizde kullanışsız olabilirler. Size uygun olanı bulmak için farklı zaman dilimlerinde ve farklı varlıklar ile denemeler yapmalısınız.
Tüyo #4: Devamın ve geri dönüşün sıklığının yol açtığı hususları öğrenin
Yeni tüccarlar genellikle formasyonun tersine dönüş olarak görülmesine rağmen trend devamı veya geri dönüş sinyali verebileceğini bilmezler. Bir formasyonu öğrenmeden önce tersine dönüş ve devam sinyallerinin yüzdesi hakkında bilgi bulmaya çalışın. Bunları bulamazsanız, kendi araştırmanızı yapabilir ve geçmiş verileri kullanarak formasyonun geçmişte çalışıp çalışmadığını ve hangi sinyalleri sağladığını belirleyebilirsiniz.
Tip #5: Bolca formasyonları bulma pratiği yapın
Bu belki çok açık bir tavsiye gibi gelebilir ancak farklı kalıp varyasyonlarına alışmak önemlidir. Fiyat grafiğinde formasyonlar her zaman mükemmel bir şekilde oluşmaz. Piyasalar dinamiktir ve fiyat zaman içinde belirli hareketleri tekrarlarsa da hareket aynı olamaz. Örneğin, genel kural mumun gölgesinin gövdesinin iki katı olması gerektiğini söylüyorsa, bu, gölgeyi hesaplamanız ve biraz daha uzun veya daha kısaysa formasyonu atlamanız gerektiği anlamına gelmez. Varyasyon aralığı geniş olduğundan grafik formasyonlarını tespit etmek daha da zordur.
Tip #6: Birden çok zaman aralığı kullanın
Tüccarlar, teknik analiz araçlarından aldıkları sinyallerini doğrulamak için farklı zaman dilimlerini kullanırlar. Örneğin, bir mum grafik formasyonu seçtiğiniz zaman diliminde tersine dönüş sinyali veriyorsa, daha kısa bir zaman dilimini belirleyerek kesin giriş noktasını belirleyebilirsiniz. Tüccarlar genellikle üç ardışık zaman dilimini kullanırlar, orta zaman diliminde bir alış verirler, uzun zaman diliminde ise genel piyasa trendini değerlendirirler ve en kısa zaman diliminde ise giriş için olası tuzakları kontrol ederler.
Tüyo #7: Sinyalleri doğrulayın
Formasyonun kazanma oranından bağımsız olarak, diğer teknik analiz araçları veya temel analiz olaylarından teyit aramanız gerekiyor. Örneğin, mum grafik formasyonu trend dönüşünü öngörüyor ise temel olayların trendde bir değişikliği tetikleyip tetikleyemeyeceğini kontrol edebilirsiniz. Ayrıca formasyonları indikatörlerle birleştirmek de bir seçenektir. Trend ve hacim indikatörleri trend dönüşünün olasılığını belirlemenize yardımcı olabilir.
Sonuç olarak
Mum analizi, başarılı işlemlerin olmazsa olmazıdır. Mumları nasıl okuyacağınızı öğrendiğinizde kullanışlı ve işinize yarayan bir işlem stratejisi geliştirebilirsiniz. Ancak yanlış sinyaller alabileceğinizi veya sinyalleri yanlış okumuş olabileceğinizi asla unutmamalısınız. Genel bilinen kurallar hep işe yarasaydı, tüm yatırımcıların %100 başarılı olurdu. Gerçek piyasaya girmeden önce zamanınızı mum analiz etme ve stratejinizi defalarca test etmeye ayırın.
Kaynaklar:
Understanding Basic Candlestick Charts, Investopedia
Introduction to Candlesticks, StockCharts