Son birkaç yılda borsa oldukça dalgalı ve istikrarsızdı. Üstüne üstlük, bu zamanlar bir yandan daha fazla insanın borsada işlem ve yatırım yapmaya başladığı zamanlardı. Herkes bunun için hazırlıklı mıydı? Muhtemelen değildi. Bu kayıpları sürdürdükleri anlamına mı geliyor? Birçoğu için evet.
Spekülatif faaliyetlerle ilginiz var ise önce hisse senedi ticaretinin temel adımlarını öğrenin ve ardından yolculuğunuza hemen başlayın.
Şimdiye kadar, en büyük hisse senedi piyasası Amerika Birleşik Devletleri’ndedir. ABD borsaları 2021’de dünya borsalarının %55,9’unu oluşturdu. Japonya (%7,4), Çin (%5,4), Birleşik Krallık (%4,1), Fransa (%2,9), İsviçre (%2,6), Almanya (%2,6) borsaları %) ve Kanada (%2,4) ABD borsalarının piyasa değerinin yalnızca yarısını oluşturuyor.
Komisyoncu ve ticaret platformu seçme
Hisse senedi piyasasını gerçek koşullarda (sadece kağıt üzerinde değil) öğrenmeye hazırsanız, platformunuzu seçmekle başlayın. İdeal platform; iyi bir üne, istikrarlı performansa, temel işlevlere, ek özelliklere ve kullanıcı dostu bir arayüze sahip olmalıdır. Yine de bunlar sadece temel kriterlerdir. İhtiyaçlarınıza uygun bir platform seçmek için yapmanız gerekenler:
- Hedeflerinizi bilmek: Alım-satım deneyim seviyenize bağlı olarak farklı öncelikleriniz olacaktır, bu nedenle şu anlık size uyan ve artan ihtiyaçlarınıza uyum sağlayabilecek bir platform seçin.
- Sağlanılan araçları ve destekleri değerlendirmek: Kapsamlı müşteri eğitimi ve ticaret desteği sağlanmalı.
- Ücretleri belirlemek: Bu platformu kullanmak için ne kadar ödeyeceğiniz konusunda net bir fikriniz olsun.
- Platformu test etmek: Hizmete erişmek için kayıt sürecinden geçmeye harcadığınız çabaya değecektir.
Doğru işlem ürününü seçme
Bu adımda, eğitim yolunuzu birkaç hisse senedine, hatta bir hisse senedine daraltmalısınız. Daha fazla öğrendikçe ve araçlara aşinalaştıkça, yatırımınızı ölçeklendirebilir ve çeşitlendirebilirsiniz.
Dolayısı ile doğru hisse senedini seçerken şunları değerlendirmelisiniz:
- Ticari niş (diğer şirketlere kıyasla şirketin gücü)
- Bilanço ve diğer raporlar
- Finansal oranlar (P/E, P/S, ROE, D/E, D/A)
- Kazanç artışındaki trendler
- Piyasa değerine karşı içsel güdü
- Yatırımcı duyarlılığı, genel halkın ilgisi
İlk olarak, en yüksek büyüme potansiyeline sahip hisse senedini düşünün. Uzun pozisyonların yüksek zaman dilimlerinde işe yaradığını anladığınızda, kısa pozisyonlarla ve daha düşük zaman dilimleri ile denemeler yapmaya daha hazırlıklı olursunuz.
Ticaret stratejisi belirleme
Pek çok strateji vardır ve hepsi belirli piyasa koşullarında iyi performans gösterebilir. Bu nedenle, ilk adımlarda tercih ettiğiniz ticaret tarzını ve varlıkları belirlemeniz çok önemli. Bu kararlar, yatırım stratejilerinizi ve hangi koşullarda alım-satım yapacağınızı belirler.
Kısaca, üç tip yatırımcı ve bu kişiliklere uyan stratejiler:
- Gündelik tüccar: Ticarete ayıracak çok zamanınız yoksa, salıncak veya pozisyon ticareti iyi bir başlangıç olabilir. Ekranın önünde çok fazla zaman harcamanıza gerek kalmayacak ancak bu yöntemler yine de size yeterince kontrol verecek kadar özelleştirilebilir.
- Tam zamanlı meraklı: Baskı altında hızlı karar vermeye hazırsanız, ölçeklendirmeyi, günlük ticareti veya haber ticaretini düşünün. Bu stratejiler hızlı tempolu, çok teknik ve yüksek karların yanı sıra yüksek risk de içerir.
Temel ve teknik analiz yapmak
Temel ve teknik analiz, hisse senedi piyasalarına yaklaşmanın iki ana yoludur. Zıt uçlarda olsalar da ikisini de öğrenmek akıllıca olur.
İkinci adımı doğru bir şekilde tamamladıysanız, temel analizin ana kurallarını zaten biliyorsunuz demektir. Şimdi, bir hisse senedinin gerçek değeri ile işlem gördüğü fiyat arasındaki farkı değerlendirme üzerine daha fazla bilgi edinmelisiniz.
Piyasa genellikle aynı şekilde hareket ettiğinden, birçok yatırımcı daha çok kendini tekrar eden formasyonlar, arz ve talep dinamikleri konusunda endişe duyar. Teknik analiz muhtemelen öğrenilmesi gerekeen bilgi açısından daha az yoğundur ancak bol miktarda veri, şekil ve grafik içerir.
Dur emri ve kâr al seviyelerinin belirlenmesi
Pozisyonunuzu korumak için emir vermek her daim akıllıca bir karardır. İşlem yapacak fonunuz olmazsa öğrenme şansınız da olmaz sonuçta, değil mi?
Çıkış noktasını belirleyerek, işlem için bir risk/kar oranı hesaplarsınız. Zararı durdurma hedefi (Dur emri), olası herhangi bir kaybı tek bir pozisyona kilitler. Kar alma hedefi, aynı pozisyon için potansiyel karı sınırlar. Hisse işlemleri tahmin edilemez durumda olsa da dur emri ve kar al emirleri farklı koşullara hazırlanmanıza olanak tanır.
İşlem günlüğü tutmak
Hisse senedi piyasası hareketlerini işlemek, yatırımcılar ve borsacılar için zor olabilir. Aynı şey bireysel işlemlerin performansı için de söylenebilir.
İlgili tüm verileri düzenli ve kullanılabilecek şekilde tutun. Bu veriler şöyledir:
- Girişler ve çıkışlar
- Pozisyon büyüklükleri
- Kâr ve zararlar
- İşlem mantığı
Bunda evrensel bir format yoktur. Bu nedenle kendi kişiselleştirilmiş sisteminizi oluşturmalısınız. Ancak dijital formatlar yaygındır çünkü daha kolay gezinme ve daha iyi erişilebilirlik sağlar.
Her hafta/ay/çeyrek sonunda geriye dönün ve o dönemde ne kadar başarılı olduğunuzu görün. Bu, güçlü ve zayıf yönlerinizi belirlemenize, kendinizi sorumlu tutmanıza ve tahmin edebileceğiniz gibi hatalarınızdan ders almanıza yardımcı olacaktır.