“Para” ve “finans” terimlerinin genellikle farklı bağlamlarda kullanıldığını fark ettiniz mi? Para kavramı çoğunlukla günlük yaşamda kullanılır – para kazanmak, harcamak, borç almak ve tasarruf etmek demektir. Muhtemelen bu ifadeleri defalarca kez kullanmışsınızdır. İlginç bir şekilde, “para” teriminin en popüler olduğu dönem Nisan 2020’deydi, popülerliği Google Trendler’de 100/100’e ulaştı. O zamandan beri, en azından akıllarda bu popülerliğin azalmadığı söylenebilir.
Öte yandan “finans” terimi, kişisel, kurumsal ve kamu finansmanı gibi daha geniş, daha gelişmiş kavramları tanımlamak için kullanılır. Bu terimler gerçekten farklı mıdır?
Tanımlar: Bu terimler ne anlama gelir?
Para, yasal veya sosyal olarak bağlayıcı bir metadır; mal ve hizmetlerin değerini belirler ancak asli değerden yoksundur. Makroekonomi ders kitaplarını açarsanız, bu kavramların iç içe geçtiğini ancak farklı işlevleri olduğunu görürsünüz:
- Takas aracı: Mal ve hizmetleri satmayı ve satın alınmayı dolayısı ile ticareti kolaylaştırır.
- Ölçü birimi: Takas edilen mal ve hizmetlerin değerinin ölçen bir kıstas
- Tasarruf aracı: Satın alma gücünüzü elde tutmanızı sağlar
Finans; para, bankacılık, kaldıraç, borç, kredi, sermaye piyasaları ve yatırımlarla ilgili faaliyetleri tanımlayan daha geniş bir terimdir. Yani para, finansın bir parçasıdır ancak finans başka birçok şeyi de kapsar.
Finansın ana odak noktası, periyodik veya düzenli planlama ile proaktif olabilen ve belirli olaylara tepki gösterebilen para yönetimi olmasıdır. Girişte kısaca bahsedildiği gibi finansın üç ana alt kategorisi vardır:
- Kişisel finans: Bireylerin gelecekteki ihtiyaçlarına yönelik stratejileri
- Kurumsal finansman: Finansman kaynakları, sermaye yapılandırması ve yatırım kararları
- Kamu (hükümet) finansmanı: Bir ülkenin gelir ve giderleri
Ana farklılıklar: Amaç ve Eylem
- Finansın amacı vardır, para amaçsızdır
Bazı insanların kafasında, finans ile zenginlik özdeşlemiştir. Bu algı finansı neredeyse yalnızca paradan ibaret kılar ve asıl olanı yani insan için oluşunun göz ardı edilmesine yol açar.
Temel olarak, finansın amacı, insanların parayı biriktirmesine, yönetmesine ve artırmasına yardımcı olmaktır. Bireylerin ve işletmelerin etkin ve verimli bir şekilde çalışmasına ve eylemlerini yönlendirdikleri amaca ulaşmalarına yardımcı olur.
- Finans bir süreç, para ise fiziksel bir üründür
Para kazanılır ve harcanır, oysa finansta hareket halindeki para söz konusudur. Bireysel finans bağlamında finansal faaliyetlere bazı örnekler:
- Bireysel geliri biriktirmek
- Bireysel geliri, hisselere, tahvillere ve fonlara yatırmak
- Borç almak
- Borç vermek
- Firmalar veya haneler için bütçe ve finans modeli oluşturmak
- Tahmin etme ve planlama
Paraya bakış açınızı değiştirmek ve paraya finansal bir şekilde yaklaşmak
Para ve finans arasındaki farkı anladığınızda paranıza karşı tutumunuzu değiştirmenin faydasını görebilirsiniz. Bireysel finans zihniyetini benimseyin. Bu düşünce biçiminde paraya sadece kazanma-harcama diye değil, aynı zamanda tasarruf etme, yatırım yapma ve varlık koruma yönetimi diye de bakılır.
Amacınız artık sadece “para kazanmak” olmadığında, finansal stratejist gibi davranmaya başlarsınız. Bilinçli bir muhasebe ve planlama zihniyeti geliştirirsiniz. Eylemlerinizde akıllı kararlar almaya başladığınız ve bir güvenlik ağı oluşturmaya yöneldiğiniz bu değişimi kendiniz de görebilirsiniz.
Sizi kısıtlamaların veya yüklü borçların olmadığı ayakta kalabildiğiniz bir geleceğe neyin götürebileceğini düşünün. Başlangıç için en iyi adım öncelikle bir finansal güvenlik yastığı oluşturmaktır. Yapabiliyorsanız aylık giderlerinizi 100-200 dolar azaltmaya çalışın. Beklenmedik zamanlarda kullanabilmek için bir miktar parayı tasarruf hesabına koyun (zulalayın). Bu güvenlik yastığı için önerilen miktar 6 aylık maaşınızdır.
Acil durum fonu oluşturduktan sonra gelir getirebilecek çeşitli ürünlere yatırım yapmayı düşünün. Bu, finans stratejilerinizi nasıl yönetebileceğinize dair kısa bir açıklamaydı.
Finans yönetimi nasıl geliştirebilir?
Bu makaleyi, bireysel finans için de mükemmel şekilde çalışan kurumsal finans yönetimi tüyolarıyla bitirelim. Bunlar, parayla adeta bir iş ve bir bireymiş gibi uğraşmanın temel kurallarıdır:
- Planınız olsun; hedeflerini, zaman sınırlarını, bütçeni ve gelir kaynaklarını not et.
- Günlük harcamalarınızı bilin ve gelecekteki büyük harcamaları (arabalar, evler, tatiller) planlayın.
- Doğru gelir kaynağı belirleyin. Bireysel finans bağlamında bu birden çok ve güvenilir bir gelir düzeni oluşturmak anlamına gelir.
- Sorunları ortaya çıkar çıkmaz çözün. Acil borçlarınızı ödeyin ve gerekli iyileştirmeler için ödeme yapmayı geciktirmeyin.
- Genel giderlerinizi inceleyin; çok pahalı, verimsiz veya gereksiz olan kişisel öğeleri işaretleyin.
- İlerlemenizi düzenli olarak izleyin ve kayıtlarınızı güncel tutun.
- Kağıtsız çalışın; makbuzları elektronik olarak tarayın ve yönetin.
Genel olarak, iyi planlanmış finansal yönetim size zaman kazandırır, stresten kurtarır ve harcayabileceğiniz miktarı arttıtır.