Fazla finansal veri yükünden kurtulmak

İnsanların, normal-dışı bir kapasite gösterdikleri anlar olmuştur. Dünya deadlift rekorunu düşünün mesela, 501 kg. Olağanüstü durumlarda, insan gücü 1360 kg (yaklaşık bir buçuk tonu) kaldırabilmesi ile ünlüdür. Benzer şekilde, sporcular gibi tüccarlar ve yatırımcılar da düşündüklerinin ötesinde daha fazlasını yönetme ve yapabilme potansiyeline sahiptirler.

Ancak ticarette sürekli olarak kendini zorlamanın yorgunluğa neden olacağını bilmek önemlidir. Bedensel sınırlarını bildikleri gibi Binomo tüccarlarının, finansal bilginin sınırını bilmeleri ve fazlası ile başa çıkmayı öğrenmesi gerekiyor. Bu makale ile çevrimiçi ortamlarda yer alan fazla bilginin yol açtığı bilgi yükünü nasıl yöneteceğinizi ve önleyeceğinizi öğrenin.

Finansal haberlerin artışı, canlı piyasa verileri ve sosyal medya gürültüsü

Modern ticaret dünyasında, veri fazlalığı insanların bilgi bombardımanı ya da aşırı enformasyon dedikleri fenomenin oluşmasına neden oluyor. Agnew ve Szykman bu fenomenin ortaya çıkmasına neden olan unsurları üç ana faktöre ayırıyor:

1. Birincisi, fazla miktarda bilginin varlığı, yatırımcıların ilgisini çekiyor. Bu da onların, oluşan veri denizinde ayakta kalmalarını zorlaştırıyor.
2. İkincisi, fazla seçeneğin olması, en az az seçeneğin olması kadar zararlı olabiliyor. Bu da zihinsel yükü artırabiliyor.
3. Son olarak, seçenekler aşırı benzer olduğunda, aralarındaki ayrımı yapmak daha da kafa karıştırıcı bir işe dönüşüyor.

Bu ortamda, CNBC gibi piyasa trendleri ve analizleri konusunda bilgi veren finans haberi platformları önemli bir yer tutuyor. Ancak yayında olmak ve yayın süresini doldurmak zorunda oldukları için kaçınılmaz bir şekilde gürültü kategorisine girebilecek miktarda fazla bilgi veriyorlar. Bu da bilgi yığınına yol açıyor. Dow’un hareketlerinin günlük güncel haberleri, Amazon’un kazançları veya haftalık işsizlik başvuruları hakkında güncellemeler, anlık olayların anlık görüntülerini sunar. Ancak yatırım ve ticaret kararlarınızı bir temele oturtturmanız için ihtiyacınız olan derinliği sunamayabilirler.

“Son dakika haber” terimi, genellikle kısa vadeli veri güncellemelerini içeren haberlerde kullanılır. Dolayısı ile özellikle de uzun vadeli perspektife sahip tüccarlar ve yatırımcılar için bu tür haberler yardımcı olmayabilir. Finansal medya uzman görüşlerinin canlı akışını sunar ve mevcut olaylardan yola çıkarak gelecekteki senaryoları tahmin eder. Bu uzmanlar, piyasa davranışına geçmiş veriler üzerinden bakarak bilgiler veya öngörüler sunsalar da tahminleri spekülatiftir ve asla bir garantisi yoktur.

Şimdi, neden haberleri ve bilgileri nasıl filtreleyeceğinizi anlamanız gerektiğini gördünüz mü?

Ne kadarı fazla?

Son zamanlarda, birçok birey kendini fazla eğitilmiş ve bilgilenmiş buldu. Ancak bu enformasyon süreci, aslında uzun vadeli portföylerini oluşturmaya odaklanması gereken yatırımcıların çeşitli olaylar, ekonomik veriler ve hatta küçük detaylar hakkında daha çok endişelenmelerine yol açtı. Value Research gibi platformlar, çevrimiçi tartışmalara katılıp, gelişen olayları ciddi bir şekilde analiz edip buralarda ve iş medyasında okuduklarını yatırım kararlarına nasıl yansıtacaklarını anlamaya çalışan tüccarlar ile dolu.

Şüpheli bilgilerin farklı alanlarda yayıldığı bir dönemde, yatırım kadar yanlış bilgilere karşı savunmasız olan çok az alan var. Belki de sadece sağlık alanı buna karşı daha savunmasız. Yatırım kararlarında şüpheli bilgilere güvenmenin oluşturduğu tehlikeleri abartmak mümkün değil.

Kişisine göre değişir ancak yatırımcıların göz ardı etmeleri gereken farklı hususlar vardır. Bunların en başında, medyada yer alan piyasa iniş çıkışlarına ilişkin yapılan açıklamalar gelir. Finansal varlıklar genellikle farklı faktörlerden etkilenir ve bu tür açıklamalar genellikle yetersiz kalır. Haber başlıkları, “Hisse senetleri ekonomik endişeler nedeniyle düşüyor” gibi bir şey söyleyebilir, ancak gerçekte bu piyasa hareketlerinin doğası gereği rastgele olduğunu kabul etmek daha doğru olacaktır.

Ancak ne kadarının “fazla” olduğunu bilmek daha çok hisler ile karar verilen bir husus. Bu eşik noktasını kendiniz belirlemeniz gerekiyor.

Bilgi bombardımanının tuzakları

Basitçe söylemek gerekirse, işte bilgi yığınını kontrol altına almayı başaramazsanız olabilecekler:

• Güdüsel davranışlar
• Bağlamdan kopma
• Odak ve dikkat kaybı
• Analiz felci
• Stres ve endişe

Biraz daha düşündüğünüzde bunların geçerli bir açıklaması var. Davranış bilimi araştırmacıları, insan psikolojisinin dikkat çekici bir yönünü ortaya çıkardılar: İnsanlar olumsuz haberlere, olumlu haberlere göre daha fazla yoğunlaşıyor ve önem veriyor. Bu, neyin yanlış gittiğini çözme iç güdüsünden gelen bir bilişsel önyargının herkeste kök saldığını gösteriyor. Evrimsel açıdan baktığımızda tabii ki de yaklaşan bir ayı gibi olası bir tehdide karşı hassas olmak mantıklı ve faydalıdır. Ancak yatırımda bu pek de işe yaramaz.

Üstelik kötü haberlerin medyada yansıtıldığı kadar vahim olmayabileceğinin bilmek de önemlidir. Medya dikkat çekmek ve dikkati üzerlerinde tutmak için olumsuz haberlerden faydalanır. Dolayısı ile mali kazanç için var olan durumları olduklarından büyük gösterebilirler.

Bilgi süzmek için psikolojik teknikler

Bilgi bombardımanını yönetmek doğru stratejiyi ne zaman ve nasıl kullanacağını bilmek ile mümkündür. Bahsedeceğimiz 5 prensip ile, verilerle dolu bir iş gününde zihinsel rahatlığınızı sağlama konusunda size yol gösterecek.

Reaktif ve proaktif filtreleme

Reaktif filtreleme, bir bakıma fazla bilgiyi yönetmek için geliştirilmiş bir yöntemdir. Çok fazla bilgi içinden (TMI – Too Much Information) gereksiz veya fazla gelen verileri elemek için zihinsel bir sinyal gibidir. Başka bir deyişle, beyninize yeni karşılaştığınız fazla bilgiyi içeri almaması için talimat veririsiniz.

Proaktif filtreleme veya hazırlık yaklaşımı ise tedbir yöntemidir. Bilgi yığını oluşmadan önce yani bunu beklemeden, öncesinde zihninizi gereksiz bilgileri reddetmeye hazırlarsınız. Örneğin, sosyal medya platformlarından gelen bildirimler dikkat dağıtıcı bir kaynak olabilir. Önceden bunları görmezden gelmeye veya bildirimleri devre dışı bırakmaya karar vererek kendinize sıkı bir sınır oluşturmuş olursunuz.

Zihinsel bir alan oluşturma

Beyninin karışık bir ağ gibi hareket eder. Fikirler arasında bağlantılar kurmak, beynin bilgiyi özümseme kapasitesini geliştirebilir. Kavramları ilişkilendirerek, bilgileriniz bunları birleştirir ve daha fazla bilgi alma becerisi kazanır. Ancak, fazla odaklandığınız anlarda, beyin bu bağlantıları kurmadan fazla bilgi toplamada modunda oluyor.

İşte burada ‘odak dışı’ modu devreye girer. Gününüze odak dışında olduğunuz anlar ekleyerek beyninizdeki bağlantı devrelerini aktive etmiş olursunuz. Bu zihinsel rahatlama aralıkları, beyninizin bilgiyi özümsemesine, yaratıcılığınızın artırmasına ve beynin kavrayış kapasitesinin artmasına destek olur.

Aralıklı öğrenme pratiği ve kasıtlı olarak dikkat dağıtıcı şeyleri kullanma

Sürekli çalışmak yerine, rutininize stratejik molalar ekleyin. Bu aralıklar, düşündüğünüzün aksine, size fayda sağlayabilir ve kasıtlı olarak dikkat dağıtabilirsiniz. Bu yöntem, hızla kısa zamanlı hafızanızı boşaltır, taze bakış açılarına yer açar ve sürekli veri akışının yükünü hafifletir. Daha da önemlisi bu sayede asıl hatırlamanız gerekenleri yani önemli finansal bilgileri daha iyi ve daha hızlı özümseyebilirsiniz.

Bilinçli unutma pratiği

Bilinçli unutma, yatırım veya işlem stratejinizle ilgili olmayan bilgileri bilinçli bir şekilde ayırma veya bir kenara atma pratiğidir. Örneğin, bir ilaç şirketinin hissesi ile ilgileniyorsunuz ve farklı bir endüstrideki yeni düzenlemeler üzerine çok sayıda haber makalesi buldunuz. Bu makaleler çok ilginç olabilir, ancak doğrudan yatırım stratejinizle ilgili değiller. Bu yüzden bu bilgileri unutabilirsiniz.

Dahası, bu yöntemi artık size lazım olmayan ve uymayan bilgilere de uygulayabilirsiniz. Piyasalar dinamiktir ve değişebilir. Bu nedenle bilinçli unutma, eski ve geçerliliğini yitiren varsayımları ve stratejileri bırakmanıza yardımcı olur.

Fiziksel sağlığa öncelik vermek

Yoga gibi etkinliklere katılmak, fiziksel ve bilişsel sağlığınızı iyi yönde etkiler. Bu sayede hayatınızı farklı biçimlerde iyileştirebilirsiniz. Yoganın bütünsel yaklaşımı, vücudunuzla zihniniz arasında denge yaratmaya yardımcı olur. Beyninize en iyi şekilde çalışabilmesi için gereken enerjiyi verir. Aynı şekilde, düzenli egzersiz yapmak da vücudunuzun enerji düzeyini yönetmenize yardımcı olur. Bu da beyninizin çalışmasına fayda sağlar.

Verimli filtreleme için araçlar ve teknolojiler

Bunalmış tüccarlar, bilgi bombardımanını filtrelemelerine yardımcı olacak sanal asistanlar gibi teknolojik araçlar kullanabilirler. Elinizde birkaç yardımcı ile ön plana çıkabilecek ve size en uygun olan değerli haberleri alırsınız. Bu mekanizmalar size zaman kazandırır ve aynı zamanda fazla bilgiyi ellerinizle ayıklamaktan kaynaklanabilecek zihinsel yükü de hafifletir.

Haber derleyiciler

Haber derleyiciler, farklı kaynaklardan gelen haberleri bir araya getirir. Bu sayede yatırımcıların tek tek birden fazla web sitesini takip etmesine gerek kalmaz. Bu derleme, bilgi toplama sürecini basite indirger. Tüccarların ve yatırımcıların zaman kazanmalarına yardımcı olur.

Ayrıca birçok haber derleyici, kullanıcıların haber akışı sayfalarını kişileştirmelerine olanak sağlayan özelleştirme özellikleri sunar. Bu, yatırımcıların ilgi ve stratejileriyle uyumlu olan belirli piyasalara, endüstrilere veya varlık sınıflarına odaklanmalarına imkân tanır. Bu, gürültüyü kesmenin ve önemli şeylere odaklanmanın en basit yoludur.

Veri görselleştirme

Sayılar ve raporlar ile cebelleşmek yerine, tüccarlar ve yatırımcılar karmaşık veri setlerini anlaşılır grafiklere, haritalara ve diğer görsel seçeneklere çevirebilirler. Bu verideki formasyonları, trendleri ve uyuşmazlıklar fark etmeyi de kolaylaştırır. Çeşitli sektörlerde ilerleyeme ve farklı varlıklarla çalışmaya çalışan tüccarlar için veri görselleştirme simültane bir şekilde farklı yatırım seçeneklerini karşılaştırma imkânı da sağlar.

Hiç uzmanlığınız yok ise veri görselleştirmek zor olabilir. Ancak bu konuda çok az uzmanlık gerektiren ve hazır şablonlar içeren özelleştirilmiş yazılımlar bulabilirsiniz.

Duygu analizi

Finansal bilgiler sıklıkla sayılar ile iletilemeyen bazı nitel öğeler de içerir. Duygu analizi; haberler, sosyal medya ve finansal raporlardan gelen metinsel veriler üzerinden genel atmosferin pozitif, negatif veya nötr olup olmadığını belirlemek için kullanılır.

Duygu analizi, başlı başına faydalı bir uygulama olmasının yanı sıra finansal bilgi bombardımanını aşmak için gerçekten yardımcı bir unsurdur. Günlük olarak meydana gelen sayısız haber ve olay arasında, duygu analizi araçları yüksek duygusal tepkilere neden olan haberleri belirler. Bu sayede her bir veriyi kendiniz süzmek zorunda kalmazsınız.

Sonuç

Özetlemek gerekirse, çeşitli unsurların aynı anda dikkat çekmek için yarıştığı finansal piyasalarda işlem yapmak bunaltıcı olabilir. Bu da bilgi yığınına yol açıp ticaret performansınızı kötü etkileyebilir. İyi haber şu ki, bu zorluğu atlatmak için etkili yöntemler vardır.

İlk ve en önemli adım, konuya psikolojik açıdan yaklaşmaktır. Yukarıda, tam olarak hangi stratejileri uygulayabileceğinizden bahsettiğimiz iyi bir rehberiniz var. Alternatif olarak veya psikolojik yönüne ek olarak, anlık uyarılar ve kolaylaştırılmış bilgiler için harici araçlara güvenmek de faydalı olabilir.

Bilgi bombardımanı ile uğraşmanın diğer bir pratik yöntemi de bir varlıkta işlem yapmaya konsantre olmaktır. Binomo’yu açın, ticari hedefleriniz ile uyuşan bir varlık seçin ve bunu odak merkezinize alın. Bu veri akışını basitleştirir, detaylı analiz yapmanızı ve düşünülmüş kararlar vermenizi sağlar.

Kaynak:

Why the modern world is bad for your brain, The Guardian

The importance of patience and the danger of information overload, Financial Times

Effects of information overload on financial markets, Federal Reserve Board

The ways your brain manages overload, and how to improve them, Harvard Business Review